بانک مرکزی: در سال 1403، تمرکز اصلی منابع نقدینگی و اعتباری شبکه بانکی متوجه بخش‌های مولد اقتصادی است

 معاون اقتصادی بانک مرکزی گفت: هدایت نقدینگی به بخش های مولد براساس اولویت ها، تداوم سیاست کنترل رشد نقدینگی و مهار تورم و بهره گیری از شیوه های نوین تامین مالی از مهمترین رویکردهای بانک مرکزی به منظور تحقق اهداف طراحی شده در راستای تحقق شعار سال « جهش تولید با مشارکت مردم» است.

 شیریجیان ضمن اشاره به شرایط ابتدای سال 1402 تصریح کرد: سال 1402 یکی از معدود سال‌هایی بود که بانک مرکزی برنامه مشخص سیاست پولی خود را در حوزه ریالی، ارزی و اعتباری تحت عنوان سیاست تثببیت اقتصادی اعلام و معرفی کرد. 
معاون اقتصادی بانک مرکزی در ادامه به تبیین چارچوب و محورهای سیاست تثبیت اقتصادی پرداخت و گفت: بانک مرکزی با اشراف به اینکه سیاست کنترل نقدینگی می تواند اثراتی را بر تأمین مالی بنگاه‌های داشته باشد و به نحوی بنگاه‌ها را با تنگنای تأمین مالی مواجه کند، لذا استفاده از ابزارهای جدید بمنظور تأمین مالی سرمایه در گردش و طرح های توسعه ای و ایجادی بنگاه‌های اقتصادی را در دستور کار قرار داده است. برای تامین سرمایه در گردش که 62 درصد سهم کل تسهیلات پرداختی به بخش های اقتصادی و نیز حدود 82 درصد سهم تسهیلات پرداختی به بخش صنعت و معدن را تشکیل می دهد؛ بر روی روش تأمین مالی زنجیره ای و در قالب استفاده از ابزارهایی نظیر اوراق گام، برات الکترونیک، فکتورینگ و سایر ابزارهای تعهدی برنامه ریزی نموده است و برای تامین مالی طرح های توسعه ای و ایجادی نیز روش انتشار اوراق گواهی سپرده خاص را به منظور تجهیز منابع و تامین مالی پروژه ها در دستور کار قرار گرفته است؛ البته سال گذشته از ابزار گواهی سپرده خاص برای تامین مالی 200 هزار میلیارد تومانی سرمایه در گردش بنگاه ها نیز استفاده نمودیم.

 وی ادامه داد: از طریق روش‌های تأمین مالی که در آن از مرحله تجهیز تا تخصیص منابع برای یک پروژه مشخص انجام می شود از جمله ابزارهای تأمین مالی زنجیره ای و گواهی سپرده خاص بنحو موثری محقق می شود.  لذا تمرکز اصلی بانک مرکزی این است که منابع نقدینگی و اعتباری شبکه بانکی در سال 1403 به صورت حداکثری به بخش‌های مولد اقتصادی اصابت کند.  اما هرچه این منابع دچار انحراف شود و به سمت بخش های غیرمولد حرکت کند، آنگاه اثرات سرریز خود را بر افزایش سطح عمومی قیمت‌ها نشان خواهد داد.

معاون اقتصادی بانک مرکزی با اشاره به توصیه بانک مرکزی به شبکه بانکی مبنی بر حرکت به سمت استفاده از ابزارهای تعهدی برای تأمین مالی بنگاه ها تصریح کرد: تلاش کردیم جذابیت این ابزارها را افزایش دهیم.  برای مثال در سال گذشته درباره اوراق گام مصوبات بسیار خوبی در شورای پول و اعتبار داشتیم.  برای نمونه مصوب شد که امکان تنزیل این اوراق برای بنگاه های ذی نفع این اوراق در یک زنجیره در حلقه اول 25 درصد، حلقه دوم 50 درصد و حلقه سوم به بعد تا 75 درصد فراهم شود و لذا اگر بنگاه‌های اقتصادی نیاز به تأمین مالی فوری داشته باشند از این طریق بتوانند اقدام به تامین مالی نقدی عاجل خود بنمایند. 

وی افزود: برای استفاده از اوراق گام مصارف دولتی نیز تعریف کردیم، یعنی دارندگان اوراق گام می توانند تا حداکثر 20 درصد از این اوراق را برای بازپرداخت دیون دولتی شان مانند بدهی های مالیاتی، بیمه ای، حقوق و عوارض گمرکی، حقوق معدنی، پرداخت هزینه های آب و برق و گاز و هزینه خوراک پالایشگاه ها و پتروشیمی ها استفاده کنند؛ با اتخاذ مجموعه ای از این اقدامات سعی کردیم که اینگونه جذابیت استفاه از این اوراق را برای بنگاه‌های اقتصادی بیشتر کردیم؛ ضمن اینکه مزیت دیگر تامین مالی با استفاده از این ابزار و سایر ابزارهای تامین مالی زنجیره ای و اوراق گواهی سپرده خاص در این است که تامین مالی آن ها در مدت زمان به مراتب کمتر و نیز با هزینه کمتری نسبت به اخذ تسهیلات انجام می پذیرد و دیگر نیاز نیست برای اخذ تسهیلات از بانک ها معطل شوند و در صف تخصیص قرار گیرند.

به این ترتیب بانک ها نیز اگر به سمت استفاده از ابزارهای تعهدی حرکت کنند، هم منابعشان به صورت حداقلی درگیر می شود و هم به صورت همزمان یک زنجیره تولید را تامین مالی می کنند و از درآمدهای کارمزدی صدور و انتقال آن بهره¬مند می شوند و از منظر اقتصاد کلان نیز خلق نقدینگی درون زا توسط بانک ها حادث نمی شود.   

 وی در پایان درخصوص برنامه های سال جاری عنوان کرد: سال 1403 از سوی رهبر معظم انقلاب «سال جهش تولید با مشارکت مردم» نامگذاری شده است.  از این رو و باتوجه به باری که بر دوش نظام بانکی در تأمین مالی کشور است، حتماً باید نقش جدی در این عرصه ایفا کند.  در کنار این مهم، امسال سال نخست اجرای برنامه هفتم توسعه و قانون برنامه بانک مرکزی است.

 بر همین اساس نیز برنامه‌های اصلاحی برای شبکه بانکی باتوجه به ظرفیت‌های موجود در قانون بانک مرکزی و برنامه هفتم توسعه خواهیم داشت.

 اما نکته اصلی آن است که باید اولویت‌های بخشی و پروژه ای در کشور توسط بخش های واقعی و نظام برنامه ریزی کشور تعیین شود تا منابع مالی محدود ارزی و ریالی کشور با هدف حداکثر کردن ارزش افزوده اقتصادی به این اولویت های پیشران تخصیص یابد و حتما می بایست از بی برنامگی و پراکندگی در تخصیص منابع مالی محدود کشور به جد پرهیز کرد؛ تحقق مطلوب این مهم می بایست توسط نظام برنامه ریزی کشور انجام پذیرد.

منبع خبر: خبرگزاری تسنیم